Μαμαγκάκης, Νίκος

(Ρέθυμνο 1929 –). Συνθέτης. Καταγόμενος από οικογένεια παραδοσιακών μουσικών, άρχισε τις μουσικές του σπουδές στη Φιλαρμονική Ρεθύμνου και συνέχισε στο Ελληνικό Ωδείο (1947-53) με τους Μιλτιάδη Κουτούγκο, Αντίοχο Ευαγγελάτο, Μάριο Βάρβογλη και στο Μόναχο (1957-64) με τον Καρλ Ορφ, τον Χαρντ Γκέντσμερ και με τον Τζότζεφ Άντον Ριντλ (1961-62, ηλεκτρονική μουσική). Παρακολούθησε επίσης τα περίφημα θερινά μαθήματα στο Ντάρμστατ, το κέντρο της μουσικής πρωτοπορίας της εποχής. Διετέλεσε διευθυντής του Ωδείου Ρεθύμνου. Στην Ελλάδα έγινε γνωστός ως πρωτοποριακός συνθέτης όταν κέρδισε τη 2η θέση στον διαγωνισμό Μάνος Χατζιδάκις (1962) με το έργο Μονόλογος, σύνθεση βασισμένη σε αριθμητικές σχέσεις κατά τα πρότυπα της σχολής του Ντάρμστατ. Έχει συνθέσει αξιόλογη κινηματογραφική μουσική (Βραβείο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1964 και το 1968), με περισσότερα από 40 έργα σε ταινίες των Ντίνου Δημόπουλου, Νίκου Περάκη κ.ά, ενώ εξίσου σπουδαίο είναι και το έργο του στο τραγούδι (από το 1961, με το τραγούδι Ο Μιχαλιός, σε στίχους του Κ. Καρυωτάκη, και ενδεικτική δουλειά την πρώτη εμφάνιση της τραγουδίστριας Ελευθερίας Αρβανιτάκη Κέντρο διερχομένων, 1982) και στη σύγχρονη μουσική γενικότερα, με έργα που βασίζονται τόσο στις σύγχρονες πειραματικές τάσεις όσο και στην ελληνική μουσική παράδοση, κυρίως της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Κρήτης. Είναι ένας από τους πιο παραγωγικούς και διεθνώς αναγνωρισμένους σύγχρονους Έλληνες συνθέτες. Η εργογραφία του είναι μεγάλη και ποικίλη, εκτεινόμενη σε όλα σχεδόν τα πεδία μουσικής έκφρασης: μουσική για χορό και για όπερα, φωνητική, ορχηστρική, δωματίου, ηλεκτρονική, σύγχρονο έντεχνο τραγούδι, κινηματογραφική. Από τα παραδοσιακής έμπνευσης έργα του γνωστότερα είναι τα Ερωτόκριτος 1 και 2 (1964 και 1965), Μπολιβάρ (1969), Ερωφίλη (1970), Αγωνιστές της Λευτεριάς 1821 (1971), Έντεκα λαϊκά τραγούδια (1972) κ.ά. Από τα πρωτοποριακά και πειραματικά έργα του τα Θέαμα-ακρόαμα (1976), Βάκχες (1969), Οδύσσεια (1970, 1982-84), Εγκώμιο στον Νίκο Σκαλκώτα (1979), Μουσική για πιάνο και μικρή ορχήστρα (1977) κ.ά. Έχει γράψει επίσης μουσική για την τηλεόραση, με γνωστότερη τη μουσική επένδυση της διεθνώς επιτυχημένης σειράς Πατρίδα (Heimat).